Rozwód to jedno z najtrudniejszych doświadczeń w życiu, zwłaszcza gdy w grę wchodzi dobro dzieci. Można jednak przejść przez ten proces w sposób godny, z szacunkiem do drugiej strony i przede wszystkim – z troską o wspólne dzieci. Proces rozwodowy wymaga przestrzegania określonych procedur prawnych.
W polskim systemie prawnym istnieją różne rozwiązania, które mogą pomóc małżonkom rozstać się w sposób cywilizowany i odpowiedzialny. Oto kilka kluczowych wskazówek zebranych na podstawie dotychczasowego doświadczenia w sprawach rozwodowych.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ROZWODU?
Rozwód to proces wymagający odpowiedniego przygotowania zarówno od strony formalnej, jak i przede wszystkim emocjonalnej. Poniżej przedstawiam kilka wskazówek jakie kroki podjąć przed złożeniem pozwu o rozwód.
ROZMOWA TO KLUCZ DO KOMUNIKACJI
Zanim zostanie złożony pozew rozwodowy warto porozmawiać z drugim małżonkiem o wspólnych oczekiwaniach i planach co do rozwodu. Jeśli macie dzieci to istotne jest ustalenie takich kwestii jak opieka nad dziećmi, kontakty z dziećmi czy alimenty. Być może dobrym rozwiązaniem dla Was i wspólnych dzieci jest opieka naprzemienna. Warto również porozmawiać, czy rozwód ma być orzeczony z winy którejś ze stron czy też bez orzekania o winie. To ostatnie rozwiązanie zazwyczaj ułatwia cały proces. Jest też co do zasady równoważne w skutkach z orzeczeniem rozwodu z winy obojga małżonków.
Dobrze jest się więc zastanowić, czy chce się za wszelką cenę udowadniać winę drugiego małżonka, zwłaszcza, jeśli każdemu z małżonków można byłoby przypisać winę w rozpadzie małżeństwa. Nie ma znaczenia, który z małżonków bardziej przyczyniło się do rozpadu małżeństwa, ponieważ w wyroku nie określa się kto poniósł winę większą i winę mniejszą. Piętrzenie konfliktów może wpływać na dalsze funkcjonowanie rodziców w relacji ze wspólnymi dziećmi. Każda sytuacja jest oczywiście indywidualna i zapewne nie zawsze rozmowa jest możliwa, ale jeśli jest to warto pójść tą drogą.
ROZWÓD – DZIECI ZAWSZE NA PIERWSZYM MIEJSCU
W rozwodzie priorytetem jest dobro dziecka. W wyroku rozwodowym sąd określa kwestie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi i alimenty. Sąd rozstrzygając w tych sprawach bierze pod uwagę dobro dziecka, a nie jego rodziców. Alimenty to obowiązek finansowy, który ma na celu zabezpieczenie potrzeb dziecka. Wysokość alimentów zależy od potrzeb dziecka oraz możliwości zarobkowych rodzica zobowiązanego do ich płacenia.
Na co warto zwrócić uwagę:
- unikać wciągania dzieci w konflikt – często małżonkowie używają dzieci jako „narzędzie” w sporze, z perspektywy długoletniego doświadczenia obserwuję, że wszyscy wykończeni są takimi działaniami – i ostatecznie rozwiedzeni i przede wszystkim dzieci, które często borykają się z konfliktem lojalności;
- porozumienie rodzicielskie – idealne rozwiązanie na rozwód z poszanowaniem potrzeb dzieci i oczekiwań rodziców, w takim porozumieniu można spisać wszelkie ustalenia rodziców w zakresie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi, alimentów i innych kwestii związanych z wychowywaniem i utrzymaniem wspólnych dzieci, sądy preferują takie rozwiązania często uwzględniając w wyroku rozwodowym główne ustalenia stron porozumienia;
- opieka naprzemienna – pomimo rozwodu rodzice nadal pozostają rodzicami i przynajmniej dopóki dzieci nie osiągną pełnoletności to muszą się porozumiewać ze sobą w sprawie dzieci, czasami dobrym rozwiązaniem jest przyjęcie systemu opieki naprzemiennej, sądy coraz częściej uwzględniają taką opiekę, jej warunki najlepiej spisać w porozumieniu rodzicielskim (zwanym też wychowawczym);
Dla dzieci istotna jest obecność obojga rodziców w ich życiu. Kluczowe jest poczucie bezpieczeństwa i pielęgnowanie więzi rodzica z dzieckiem.
MEDIACJA
Można z niej skorzystać przed skierowaniem sprawy do sądu rozwodowego bądź już w trakcie sprawy rozwodowej. Rozwodzący się małżonkowie mogą w obecności bezstronnego mediatora porozmawiać o swoich oczekiwaniach co do rozwodu. W trakcie mediacji można ustalić również treść porozumienia rodzicielskiego. W mediacji możliwe jest też pojednanie się małżonków – takie sytuacje zdarzają się.
FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z ROZWODEM
Rozwody w Polsce możliwe są aktualnie jedynie w sądzie. Nie ma więc innej drogi jak złożyć pozew rozwodowy w sądzie. Pozew o rozwód składa się w sądzie okręgowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania małżonków, jeśli przynajmniej jedno nadal tam przebywa. W pozwie trzeba określić:
- czy rozwód ma być z orzeczeniem o winie, czy bez;
- żądania dotyczące dzieci – takie jak władza rodzicielska, kontakty, alimenty;
- ewentualnie żądanie eksmisji małżonka, ale przy przemyślanym przez obie strony rozwodzie można tego uniknąć
- ewentualnie żądanie podziału majątku.
Do pozwu warto dołączyć porozumienie rodzicielskie, które szczegółowo określać będzie kwestie związane z dziećmi. Sądy przychylniej patrzą na małżonków, którzy samodzielnie wypracowały porozumienie.
Pozew należy opłacić – opłata sądowa wynosi 600 zł, przy czym jeśli rozwodzący się małżonkowie rozwodzą się zgodnie to sąd może zwrócić kwotę 300 zł, więc finalnie rozwód kosztuje 300 zł.
ROZPRAWA SĄDOWA
To czas i miejsce, w którym sąd rozstrzygnie o takich kwestiach jak rozwód, władza rodzicielska, kontakty z dziećmi, czy alimenty. To również czas pełen emocji i stresu. Ten czas spędzony na sali sądowej nie musi oznaczać walki na śmierć i życie. Jeśli sytuacja tego nie wymaga to warto unikać prania brudów przed sądem oraz angażowania szeregu członków rodziny i przyjaciół w konflikt między małżonkami, który będą rozpamiętywać przez kolejne lata. Sprawy o rozwód prowadzone są przy tzw. drzwiach zamkniętych, więc publiczność nie może wejść na rozprawę. Jednak dla małżonków sędzia jest osobą obcą.
Sprawy rozwodowe mogą ciągnąć się kilka lat, w zależności od tego w jaki sposób rozwodzący się małżonkowie podchodzą do rozwodu i jakie działania procesowe podejmują. Samo postępowanie może przedłużyć tzw. badanie w OZSS, na które kierowani są rodzice wraz z dzieckiem, aby określić przykładowo z kim dzieci powinny zostać po rozwodzie, jaki ma być wymiar kontaktów dzieci z drugim rodzicem. W Krakowie okres oczekiwania na takie badanie może wynosić nawet rok.
ROZWÓD TO W KONSEKWENCJI TEŻ PODZIAŁ MAJĄTKU
Podział majątku wspólnego małżonków to często jeden z najbardziej konfliktowych aspektów rozwodu. Można taką sprawę załatwić w drodze umowy podziału majątku wspólnego zawartej np. u notariusza jeśli w grę wchodzi nieruchomość lub na drodze sądowej. W sądzie można podejść do takiej sprawy ugodowo bądź to sąd będzie decydował o tym komu przypadnie dany składnik majątku wspólnego.
Podział majątku to element rozwodu, który warto omówić jeszcze przed skierowaniem sprawy o rozwód do sądu. W niektórych przypadkach można również dokonać podziału majątku w sprawie rozwodowej, ale najczęściej następuje to jednak w odrębnym postępowaniu. Można rozważyć również ustanowienie rozdzielności majątkowej jeszcze przed rozwodem i podzielić wspólny majątek. Przy odpowiedniej komunikacji i porozumieniu rozwodzących się małżonków takie rozwiązanie pozwoli zaoszczędzić zbędnych emocji, czasu oraz kosztów długotrwałego procesu sądowego.
ROZWÓD – SKORZYSTAJ Z POMOCY PROFESJONALISTÓW
Rozwód niezależnie od tego, czy małżonkowie posiadają wspólne potomstwo, to trudny emocjonalnie proces wymagający znajomości przepisów prawa oraz objęcia odpowiedniej taktyki procesowej. Jako radca prawny przygotowuję pozwy rozwodowe, porozumienia rodzicielskie, reprezentuję jednego z rozwodzących się małżonków w sądzie i doradzam jak postępować. Wspieram również Klientów przy korzystaniu z mediacji.
PODSUMOWANIE
Rozwód nie musi być polem bitwy, pełnym konfiktów i kumulacją negatywnych emocji. Można podejść do sprawy z poszanowaniem drugiego małżonka oraz z myślą o dobru wspólnych dzieci. To pozwoli na zbudowanie odpowiednich ustaleń i relacji na przyszłość, w której nadal pozostaje wychowanie wspólnych dzieci i w ktorej będzie trzeba się odnaleźć. Rozwód to nie koniec świata, a czasami szansa na nowy start w życie.
Jeśli zastanawiasz się jakie kroki podjąć, aby przejść przez rozwód w sposób cywilizowany i z możliwie najprostszy sposób zapraszam do kontaktu. Chętnie pomagam w takich sprawach.
Zapoznaj się także ze starszym artykułem na blogu Rozwód – od czego zacząć?
***
Nie masz czasu przeczytać całego wpisu? Zobacz e-booki kancelarii, które możesz pobrać i przeczytać w wolnej chwili, w drodze do pracy, w drodze po dzieci, w podróży itp.
***
Przeczytaj więcej wpisów na blogu z zakresu prawa rodzinnego:
- Alimenty na dziecko a nowy związek małżeński
- Pozbawienie władzy rodzicielskiej
- Kontakty z dzieckiem
- 5 mitów na temat – alimenty na dzieci
- Czy można zrzec się alimentów od byłego małżonka?
- Alimenty na pełnoletnie dziecko
- Alimenty w trakcie trwania małżeństwa
- Kiedy sąd orzeka o separacji małżonków?
- Który sąd jest właściwy w sprawie o rozwód?
Obrazek do artykułu wygenerowany w dniu 22.11.2024 r. przez narzędzie AI – DALL-E.