czy można używać obrazków pobranych z internetu
Marta Lampart, radca prawny

* Photo by Kai Oberhäuser on Unsplash

Wiele osób korzysta z obrazków pobranych z internetu w swojej działalności i nie wie jakie skutki prawne mogą się z tym wiązać. Na takie aspekty powinny zwracać uwagę osoby próbujące rozkręcić swój biznes w internecie. Nie trudno – bez należytej wiedzy – o naruszenie praw innych osób i smutne dla biznesu konsekwencje prawne z tego wynikające.

***

Nie masz czasu przeczytać całego wpisu? Zobacz nasze e-booki kancelarii, które możesz pobrać i przeczytać w wolnej chwili, w drodze do pracy, w drodze po dzieci, w podróży itp.

***

Jakie prawa mogą być związane z obrazkiem pobranym z internetu?

Prawa autorskie

Taki „obrazek” może być przedmiotem ochrony przewidzianej w prawie autorskim, czyli może stanowić utwór. Jest nim każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Pojęcie „praw autorskich” do utworu należy natomiast rozumieć jako autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe. Te ostatnie – ogólnie rzecz ujmując – trwają do 70 lat liczonych od śmierci twórcy, autorskie prawa osobiste nie wygasają zaś nigdy.

Prawa wyłączne do znaku towarowego

Obrazki znalezione w internecie mogą zawierać też znaki towarowe należące do innych osób. Używanie takich obrazków np. w swojej działalności zawodowej może prowadzić do naruszenia praw właściciela znaku towarowego.

Prawo ochronne, jakie nadawane jest przez Urząd Patentowy RP na znak towarowy, oznacza prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Ochrona znaku towarowego trwa 10 lat z możliwością przedłużenia na dalszy okres 10-letni.

Ciekawym przykładem obiektu, który objęty jest ochroną wyłączną jest wieża Eiffla – przede wszystkim są to prawa do znaku towarowego. Interesujące są także zagadnienia związane z wykorzystaniem chronionych prawem iluminacji wieży. Aby używać zgodnie z prawem zdjęć obiektu jakim jest wieża Eiffla należy zapoznać się ze szczegółowymi tego warunkami.

Prawo do wizerunku

Dużym problemem, z którego wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jest wykorzystanie wizerunku osoby przedstawionej na zdjęciu bez jej zgody. Co do zasady bowiem zgoda jest wymagana.

Zgodnie z art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.

2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:

1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;

2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

Czy tzw. dozwolony użytek pozwala na wykorzystywanie w swojej działalności utworów innych osób?

Co do zasady bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Zakres tego użytku obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

Zgodnie z art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r.

Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości.

Do tego istotne jest, aby korzystając z utworów w granicach dozwolonego użytku wymienić imię i nazwisko twórcy oraz źródło. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że w ustawie przewidziano inaczej. Ważne też, aby dozwolony użytek nie naruszał normalnego korzystania z utworu lub godził w słuszne interesy twórcy.

Czy można zatem używać obrazków pobranych z internetu w swojej działalności gosodarczej?

Wykorzystywanie obrazków ściągniętych z internetu we własnej działalności gospodarczej co do zasady nie będzie objęte dozwolonym użytkiem. Używanie obrazków w biznesie dotyczy bowiem użycia komercyjnego. Ponadto, nie wiadomo także, czy źródło, z którego pobierany jest obrazek jest w pełni legalne.

* Aczkolwiek w artykule nie opisano wszystkich rozwiązań związanych z dozwolonym użytkiem utworów chronionych, więc w razie potrzeby można skontaktować się z kancelarią.

Czy można używać obrazków pobranych z internetu z tzw. banków zdjęć?

Generalnie inne osoby mogą korzystać z utworów na swoje potrzeby zawierając z autorem stosowną umowę licencyjną (to co innego niż umowa przenosząca prawa majątkowe autorskie na inny podmiot). Nie w każdym przypadku umowy licencyjnej konieczne jest zachowanie formy pisemnej umowy, więc coraz częściej do zawarcia takiej umowy dochodzi w internecie. Nic w tym dziwnego w XXI wieku.

Korzystanie z obrazków pobranych z niektórych stron internetowych jest dozwolone na zasadach określonych w licencjach opublikowanych na tych stronach.

Przykłady serwisów ze zdjęciami

– czy można używać obrazków pobranych z internetu?

Unsplash

– dość popularny serwis z darmowymi zdjęciami do użytku komercyjnego i niekomercyjnego.

Oto jak w skrócie opisana została w tym przypadku licencja:

All photos published on Unsplash can be used for free. You can use them for commercial and noncommercial purposes. You do not need to ask permission from or provide credit to the photographer or Unsplash, although it is appreciated when possible.

More precisely, Unsplash grants you an irrevocable, nonexclusive, worldwide copyright license to download, copy, modify, distribute, perform, and use photos from Unsplash for free, including for commercial purposes, without permission from or attributing the photographer or Unsplash. This license does not include the right to compile photos from Unsplash to replicate a similar or competing service.

Questions? Read our FAQ.

Źródło: https://unsplash.com/license

Sugeruję zaznajomić się ze szczegółowymi odpowiedziami na pytania zawartymi w FAQ oraz przeczytać warunki i zasady korzystania z tego serwisu.

Pixabay

– również ciekawa strona internetowa – co do zasady – z darmowymi zdjęciami.

W tym wypadku licencja ujęta jest następująco:

Content on Pixabay is made available to you on the following terms („Pixabay License”). Under the Pixabay License you are granted an irrevocable, worldwide, non-exclusive and royalty free right to use, download, copy, modify or adapt the Content for commercial or non-commercial purposes. Attribution of the photographer, videographer, musician or Pixabay is not required but is always appreciated.

The Pixabay License does not allow:

a. Sale or distribution of Content as digital Content or as digital wallpapers (such as on stock media websites);

b. Sale or distribution of Content e.g. as a posters, digital prints, music files or physical products, without adding any additional elements or otherwise adding value

c. Depiction of identifiable persons in an offensive, pornographic, obscene, immoral, defamatory or libelous way; or

d.Any suggestion that there is an endorsement of products and services by depicted persons, brands, vocalists and organisations, unless permission was granted.

Please be aware that while all Content on Pixabay is free to use for commercial and non-commercial purposes, items in the Content, such as identifiable people, logos, brands, audio samples etc. may be subject to additional copyrights, property rights, privacy rights, trademarks etc. and may require the consent of a third party or the license of these rights – particularly for commercial applications. Pixabay does not represent or warrant that such consents or licenses have been obtained, and expressly disclaims any liability in this respect.

Źrodło: https://pixabay.com/pl/service/terms/#license

Wersja skrócona tych informacji dostępna jest tutaj i także tutaj.

iStock

– to kolejny bank zdjęć, chyba najbardziej obecnie znany i wykorzystywany w biznesie jeśli chodzi o zdjęcia stockowe.

Korzystanie z tych zdjęć stockowych wymaga zawarcia umowy licencyjnej, której treść może być różna w zależności od potrzeb użytkownika. Dowiedz się więcej w materiale „Jakiej licencji potrzebuję?” zamieszczonym na stronie internetowej iStock’a.

Pomimo uzyskanej licencji wskazano także jakie działania nie są dozwolone, Są nimi np. wykorzystywanie w logotypie lub znaku towarowym, użytek nieredakcyjny plików redakcyjnych i inne działania wymienione na stronie internetowej iStock.

To oczywiście tylko wybrane serwisy oferujące pobranie zdjęć z internetu.

Co z tą Canvą?

Ciekawym jeszcze narzędziem pracy w biznesie może być coraz bardziej popularna Canva. Tam również umowa licencyjna określa warunki korzystania z zasobów tego serwisu.

Wielu blogerów poleca tę aplikację, ale warto odpowiedzieć sobie na pytania czy można zarejestrować znak towarowy stworzony w Canvie? Trzeba uważać na różne „haczyki” dotyczące korzystania z tego typu serwisów.

***

Nie wiesz czy możesz używać obrazków pobranych z internetu? W przypadku wątpliwości i konieczności pomocy prawnej zapraszamy do kontaktu. Posiadamy praktyczne i wieloletnie doświadczenie oraz wiedzę w tym zakresie, chętnie pomożemy w Twojej sprawie.

***

Wiemy także, że trafiłeś na ten wpis poprzez wpisanie odpowiedniego zapytania w wyszukiwarce internetowej. Wkrótce zamieścimy na blogu więcej wpisów z dziedziny prawa własności intelektualnej. Nie zapomnij więc odwiedzić strony w przyszłości!

***

Przeczytaj więcej wpisów na blogu z zakresu prawa własności intelektualnej:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *