Współpraca z influencerem lub zaproszonym gościem do projektu online to dziś codzienność wielu marek i twórców internetowych. Kampanie reklamowe, podcasty, wspólne live’y czy webinary stają się nie tylko sposobem promocji, ale również narzędziem budowania zaufania i wizerunku. Z punktu widzenia prawa – każda taka współpraca to już relacja biznesowa, którą warto odpowiednio uregulować. W praktyce biznesowej oznacza to jedno: umowa z influencerem powinna być standardem, nie wyjątkiem.
Brak umowy to ryzyko dla obu stron
Z pozoru mogłoby się wydawać, że skoro relacja współpracowników opiera się na zaufaniu, a warunki zostały „dogadane” w wiadomościach lub przy kawce, to formalności są zbędne. Problem w tym, że w przypadku sporu lub nieporozumienia, brak pisemnej umowy utrudnia wykazanie, kto i do czego był zobowiązany.
Zdarzają się sytuacje, w których:
- influencer usuwa opublikowane materiały przed ustalonym terminem albo ich nie publikuje,
- treści zostają wykorzystane ponownie przez influencera bez zgody marki, przedsiębiorcy,
- gość podcastu odmawia publikacji rozmowy po jej nagraniu,
- przedsiębiorca, marka nie otrzymują praw do materiału, mimo że za niego zapłacili.
Bez pisemnego potwierdzenia ustaleń trudno udowodnić, jakie były warunki współpracy, a każda ze stron może przedstawiać własną wersję zdarzeń. Bez jakiegokolwiek potwierdzenia warunków współpracy tym bardziej jest to ciężkie.
Co powinna zawierać dobra umowa z influencerem
Zakres takiej umowy zależy od rodzaju projektu i tego, w jaki sposób chcecie współpracować, ale w praktyce niemal zawsze powinna ona obejmować kilka podstawowych elementów:
- Zakres współpracy i obowiązki stron,
- Zasady publikacji i oznaczenia reklamowe,
- Wynagrodzenie i zasady rozliczeń,
- Prawa autorskie i licencje – kto jest właścicielem materiałów powstałych w ramach współpracy? Czy marka może ich później używać w reklamie, czy potrzebna jest dodatkowa zgoda?
- Zgoda na wykorzystanie wizerunku i głosu – kluczowa przy współpracy z twórcami, którzy pojawiają się przed kamerą lub na zdjęciach. Brak takiej zgody może skutkować koniecznością usunięcia materiałów (!)
- Poufność i zakaz konkurencji,
- Zasady rozwiązania współpracy.
Zakres i treść umowy z gościem czy influencerem zależy od tego, na czym ma polegać współpraca, więc dla sformułowania umowy warto zastanowić się nad wszystkimi elementami.
Kliknij tutaj, aby pobrać checklistę.
Prawo dla influencerów – czyli profesjonalizacja rynku
Rynek influencerów dojrzewa, a wraz z nim rosną oczekiwania prawne wobec twórców, marek i przedsiębiorców. UOKiK oraz Komisja Etyki Reklamy regularnie przypominają o obowiązku oznaczania współprac, a kilka lat temu wprowadzono szczegółowe Wytyczne dotyczące influencer marketingu. Influencerzy muszą wiedzieć, że za brak oznaczenia reklamy lub nieprawidłowe użycie materiałów grożą sankcje finansowe, a wizerunkowo – utrata zaufania odbiorców.
Z kolei przedsiębiorcy i twórcy prowadzący marki osobiste coraz częściej traktują prawo dla influencerów jako niezbędny element swojej strategii. Świadome uregulowanie współpracy nie tylko chroni przed sporami, ale też buduje profesjonalny wizerunek w oczach kontrahentów i partnerów biznesowych.
Dlaczego warto skonsultować umowę z radcą prawnym
Gotowe wzory z internetu rzadko odzwierciedlają specyfikę współpracy w branży kreatywnej. Umowa o współpracy z influencerem lub gościem podcastu wymaga uwzględnienia kwestii praw autorskich, wizerunku, odpowiedzialności za treści oraz zgodności z przepisami o reklamie i danych osobowych. Dlatego warto, aby przed podpisaniem dokumentu przejrzał go radca prawny specjalizujący się w ochronie własności intelektualnej i prawie mediów.
Dobrze przygotowana umowa daje spokój obu stronom: influencer wie, że jego wizerunek jest bezpieczny, a przedsiębiorca ma pewność, że może wykorzystać powstałe materiały bez ryzyka prawnego.
Podsumowanie
Umowa z influencerem to dziś nie formalność, ale konieczność. W dynamicznym świecie social mediów chroni markę, twórcę i odbiorcę – jasno określając, kto, co i na jakich zasadach może publikować.
Warto potraktować ją jako inwestycję w bezpieczeństwo i profesjonalizm współpracy.
Jeśli planujesz kampanię z influencerem, współpracę przy podcaście czy wspólny projekt w sieci i chcesz mieć pewność, że wszystko jest zgodne z prawem – zapraszam do kontaktu.
Jako radca prawny z Krakowa pomagam twórcom i przedsiębiorcom budować bezpieczne, przejrzyste relacje biznesowe w świecie online.
Zapraszam do kontaktu z kancelarią.
*Photo by Brooke Lark on Unsplash.
