W każdej sprawie cywilnej, która podlega rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Ważne jest, że sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania (głównego) lub w jego toku. Wybór zależy od strony.

***

Nie masz czasu przeczytać całego wpisu? Zobacz nasze e-booki kancelarii, które możesz pobrać i przeczytać w wolnej chwili, w drodze do pracy, w drodze po dzieci, w podróży itp.

***

Co do zasady udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona (w postępowaniu procesowym) lub uczestnik postępowania (w postępowaniu nieprocesowym), jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Wyjątkiem od tej zasady są sprawy z zakresu zabezpieczenia alimentów – w sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.

Czy wiesz co zrobić, gdy odbierzesz z sądu postanowienie o zabezpieczeniu w sprawie o alimenty?

Sposób doręczenia postanowienia o zabezpieczeniu alimentów

Często do kancelarii zgłaszają się osoby, które nie wiedzą co zrobić z otrzymanym postanowieniem o zabezpieczeniu roszczenia alimentacyjnego lub roszczenia o przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb rodziny i zazwyczaj zaskoczone są takim obrotem spraw w małżeństwie lub między partnerami będącymi rodzicami. No cóż, bywa, życie pisze różne scenariusze.

Bezpośrednie doręczenie takiego postanowienia wynika z tego, że w sprawach o alimenty sąd z urzędu, czyli sam z własnej inicjatywy, doręcza stronom odpis postanowienia o zabezpieczeniu. Takie postanowienie sądu zapada na posiedzeniu niejawnym, czyli bez udziału stron, oraz podlega zaskarżeniu w drodze zażalenia.

Zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu

Zasady związane z zaskarżeniem postanowienia o zabezpieczeniu zmieniły się wraz z wejściem w życie tzw. dużej nowelizacji procedury cywilnej od dnia 7 listopada 2019 r.

Obecnie na postanowienie sądu I instancji w przedmiocie zabezpieczenia przysługuje zażalenie, które rozpoznawane jest przez sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, ale w innym składzie. Jest to tzw. zażalenie poziome (w slangu prawniczym coraz częściej nazywane „poziomka” 🙂 ).

Jeszcze do niedawna zażalenie było rozpoznawane przez sąd II instancji, którym w przypadku postanowienia sądu rejonowego był sąd okręgowy, a w przypadku sądu okręgowego był sąd apelacyjny.

Teraz, gdy np. w sprawie o przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb rodziny postanowienie o zabezpieczeniu wyda sąd rejonowy to też ten sąd będzie rozpoznawał zażalenie na to postanowienie. W sprawie o rozwód, gdy sąd okręgowy wyda postanowienie o zabezpieczeniu w zakresie alimentów na czas trwania postępowania, to zażalenie na takie postanowienie również rozpoznawał będzie sąd okręgowy. W obu przypadkach inny skład tego samego sądu rozpatrzy zażalenie.

O alimentach w trakcie sprawy rozwodowej można przeczytać we wpisie współpracującej z kancelarią mec. Barbary Witeckiej „Czy mogę otrzymywać alimenty w trakcie trwania sprawy rozwodowej?„.

Termin do wniesienia zażalenia wynosi obecnie co do zasady tydzień od dnia doręczenia postanowienia z uzasadnieniem (wyjątkiem jest tu sytuacja, gdy sąd odstępuje od uzasadnienia postanowienia i wtedy termin liczony jest inaczej). Nie można jednak zapominać, że sąd sam z własnej inicjatywy nie prześle obecnie uzasadnienia swojego postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym. Dlatego trzeba złożyć i prawidłowo opłacić wniosek o uzasadnienie postanowienia zgłoszony w terminie tygodnia od dnia doręczenia postanowienia.

Chcę złożyć zażalenie i co dalej?

W sprawach rodzinnych często dochodzi do udzielenia zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego (takim jest też roszczenie o przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb rodziny wynikające z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Może zdarzyć się, że w postanowieniu o zabezpieczeniu nałożony zostaje obowiązek zapłaty na rzecz żony, męża lub dzieci (do rąk matki albo ojca) dużej kwoty. Może okazać się, że zarobki nie pozwalają na zapłatę tak dużej kwoty lub powodować szkodę.

Co można zrobić?

Należy wraz z zażaleniem wnieść wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. To od sądu zależy, czy pozytywnie rozpatrzy taki wniosek. Warto o tym pamiętać, ponieważ postanowieniu o zabezpieczeniu roszczenia, które podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu.

W praktyce oznacza to, że z takim postanowieniem uprawniona osoba może pójść do komornika i w drodze egzekucji komorniczej ściągać należności. Tak może być przy założeniu, że np. alimenty wynikające z postanowienia o zabezpieczeniu nie byłyby płacone dobrowolnie.

Roszczenie odszkodowawcze

Na pomoc osobom zobowiązanym do zapłaty należności w związku z wydaniem przez sąd postanowienia o zabezpieczeniu przychodzą przepisy procedury cywilnej. W przypadku m.in. gdy powództwo bądź wniosek oddalono lub postępowanie umorzono, można dochodzić od uprawnionego roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem zabezpieczenia.

Innymi słowy – jeżeli np. w sprawie o rozwód, gdzie stroną inicjującą postępowanie była żona, zostało wydane postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia alimentacyjnego i powództwo oddalono, to mąż płacący na podstawie wydanego postanowienia o zabezpieczeniu należności, będzie mógł wystąpić z roszczeniem o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem zabezpieczenia.

***

W ramach działalności kancelarii zajmujemy się prowadzeniem szeroko rozumianych spraw rodzinnych. W razie potrzeby udzielenia pomocy prawnej prosimy o kontakt.

***

Przeczytaj więcej wpisów na blogu z zakresu prawa rodzinnego:

• Od 1 lipca 2019 r. świadczenie wychowawcze 500+ bez wymogu ustalenia alimentów
• Jak prawnie dokonać uzgodnienia płci
• Rozwód. Kiedy sąd orzeka o ustaniu małżeństwa
• Brak rozwodu pomimo faktycznego zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego
• Kontakty z wnukami
• Trybunał Konstytucyjny o opiniowaniu przez RODK